دوره 4، شماره 10، 1403، صفحات 19 - 28

نویسندگان : دکتر لادن سلیمی* ¹ ، سکینه مرادی خانقاه ²

چکیده :
چکیده لایب نیتس یکی از فیلسوفان عقل‌گرای قرن ۱۷ میلادی است که مهم‌ترین نظریات فلسفی او همچون مونادولوژی هماهنگی پیشین بنیاد و جهان‌های ممکن، موضوع بسیاری از تحقیقات علمی و فلسفی در دو قرن اخیر بوده است. در تحقیق حاضر سعی شده تا بعد از اثبات ارتباط درونی نظریات اجتماعی لایب نیتس با مبانی معرفتی و غیرمعرفتی آن‌ها نقدهایی از جانب حکمت اسلامی به این نظریات و مبانی وارد شود. نظریات لایب نیتس همچون تلقی پدیدارشناسانه و تأکید بر همبستگی اجتماعی با محوریت عنصر دین نظریاتی که در قرن ۱۷ محصور نمانده و تأثیرات برجسته‌ای بر اندیشمندان اجتماعی برجای نهاده است. این نظریات از دل مبانی فلسفی لایب نیتس و همچنین وقایع موجود در زندگی او برآمده و از همین جهت می‌توان آن‌ها را با عطف توجه به مبانی حکمت اسلامی و عمومات اندیشه اجتماعی مسلمین، در ساختار آموزش‌وپرورش ایران موردنقد و ارزیابی قرارداد. کاربستِ نظرات لایب نیتس در ساختار ایدئولوژیک آموزش‌وپرورش ایران می‌تواند در سه درجه مؤثر باشد: در درجه اول به غلبه روش ریاضی در منظومه فکری لایب نیتس در درجه دوم به غلبه رویکردهای معرفت‌شناختی در مبانی فلسفی لایب نیتس و در درجه سوم به غلبه دیدگاه‌های آرمانی و غیرواقعی در نظریات اجتماعی او مربوط است.

کلمات کلیدی :
لایب نیتس، ساختار آموزش و پرورش ایران، دین، معرفت، سند تحول بنیادین.