دوره 3، شماره 8، 1402، صفحات 11 - 22

نویسندگان : دکتر لادن سلیمی* ¹ ، فرشته رضائی رمی ²

چکیده :
هدف پژوهش حاضر، کاربست نظریه آشوب در آموزش‌وپرورش ایران است. این تحقیق از نوع توصیفی و آمیخته است. روش اجرای این پژوهش بدین گونه بوده است که برای جمع‌آوری اطلاعات، پایگاه‌های اطلاعاتی نورمگز، ساینس دایرکت، گوگل اسکولارساینس، مگیران، اس آی دی، اسپینگر، مجلات و فصلنامه مطالعات برنامه درسی، نشریات و فصلنامه‌های علمی پژوهشی با کلیدواژه‌های آشوب، آموزش‌وپرورش و ترکیبی از آن‌ها مورد جستجو قرار گرفت. مطالعاتی که کاربست نظریه آشوب در آموزش‌وپرورش ایران را مورد بررسی قرارداده بودند، با روش مروری سیستماتیک از میان ۳۵ مقاله بررسی‌شده به عنوان جامعه آماری و ۱۲ مقاله با روش نمونه‌گیری هدفمند، به عنوان نمونه آماری در بازه زمانی ۱۳۹۶-۱۴۰۱ شامل مقالات ایرانی و مقالات خارجی در بازه زمانی ۲۰۱۰- ۲۰۲۲ انتخاب و در قالب ساختاری تنظیم شد. سپس با توجه به کاربست نظریه آشوب، مطالب مرتبط درزمینه مفهوم نظریه آشوب، ویژگی‌های آن، ارتباط ویژگی‌ها با مسائل مرتبط با آموزش پرورش و فراگیران، از مقالات مرتبط استخراج و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که: به‌کارگیری نظریه آشوب در سیستم‌های پیچیده امروزی مانند مدارس به‌وضوح فرصت قابل‌توجهی برای تغییر و دگرگونی فراهم می کند، زیرا یادگیری و تفکر فرآیندهای خطی نیستند. مدیران و معلمان باید بدانند که پیچیدگی و تناقضات فضایی را فراهم می کند که برای خلاقیت، تغییر رفتار، موفقیت تحصیلی بسیار مساعد است. توانایی یک سازمان برای حفظ پویایی و خلاقیت خود مستقیماً با تلاشی که در جهت بهبود مستمر، سازماندهی، ریسک‌پذیری، تحول و توسعه صرف می کند، متناسب است. انتظار می‌رود این پژوهش با نشان دادن اهمیت موضوع و ضرورت کاربست آن در مراکز آموزشی، زمینه‌ساز پژوهش‌های بیشتری در این مهم باشد.

کلمات کلیدی :
نظریه آشوب، آموزش‌وپرورش، ایران.